Seyahatimizin son durağı Japon ikonografisinin en kıymetli simgelerinden biri olan üç bilge maymunun bulunduğu Nikko kentidir. Efsanevi Toşoğu tapınağında bulunan ahşaptan yapılma üç maymun heykeli iç avludaki yapılardan birini süslüyor. İlk maymun kulaklarını kapatıyor, ikincisi ağzını üçüncüsü ise gözlerini. Bu simgesel yapının kökeni Konfücyüs’ün yazılarından alınan Japon deyişine dayanıyor: Kötüye bakma, kötüyü dinleme, ve kötü söz söyleme. Üç bilge maymundan her birinin bir adı var: Mizaru(görmeyen), Kikazaru(işitmeyen), ve İvazaru (konuşmayan).
Üç Filtre Testi
Mizaru, Kikazaru ve Ivazaru Antik Yunan’ın ilginç anekdotuna yankı yapmaktadırlar. Bir öğrencisi bir gün Sokrates’in evine gider ve ona şöyle der: Ustam! Size kötülük eden bir arkadaşınız hakkında konuşmak istiyorum. Sokrates derhal sözünü keser: ‘‘Durun bakalım! Bunu bana söylemeden önce üç filtre testinden geçtiniz mi? Sokrates’in ne dediğini anlamayan öğrencisi ‘‘Üç filtre testi mi? diye sorar. ‘‘Evet, tabii. İlk filtre gerçeklik filtresidir. Bana söylemek istediğiniz şeyin her şartta doğru olduğunu teyit ettiniz mi?’’ ‘‘Şey, hayır…Komşular konuşurken duymuştum.’’ ‘‘En azından ikinci filtreden, yani iyilik filtresinden geçirdiniz mi? Bana söylediğiniz mesaj en azından iyi mi?’’ ‘‘Hayır, hatta tam tersi.’’ ‘‘Demek öyle! diye cevaplar Sokrates. ‘‘Peki o halde üçüncü filtreye geçelim. Bana söyleyeceğiniz bilgi işe yarar mı?’’ ‘‘Dürüst olmam gerekirse, hayır. İşe yaramaz.’’ ‘‘Bu durumda.’’ diyerek sonuca varır Sokrates. ‘‘Bana söyleyeceğiniz şey ne doğru, ne iyi ne de işe yarar. En iyisi unutmak.’’ Sokrates’in üç filtresine göre, kişi üzerinde duygusal bir etki bırakacak şeyler söylemeden önce bunun doğruluğunu, iyiliğini ve işe yararlığını test etmek gereklidir.
Nasıl bir zihinsel evrende yaşamak istersiniz?
Ağzı kapalı Ivazaru, kötü sözlerin sansürlenmesini simgeleyerek Sokrates’in üç filtre felsefesini temsil eder. Kulaklarını kapatan sol taraftaki maymun Kikazaru bir adım öne çıkarak manevi anlamda kusursuzluğumuzu sorgular. Gözlerini kapatan sağdaki maymun Mizaru ise kötü yöne bakmamayı öğretir ki bu da üç filtrenin son aşamasıdır. Mizaru, Kikazuru ve İvazaru’nun öğretisini uygulayarak yaşamınızı düşünün ve aşağıdaki sorulara cevap verin…
- Televizyon izlerken, radyo dinlerken, internette gezinirken veya gazete okurken büyük oranda olumlu mu yoksa olumsuz bilgilere mi dikkat ediyorsunuz? Eğer olumsuz bilgilere bakıyorsanız, daha çok kültürel içerikleri tercih edin ve teknoloji, psikoloji, veya sizi zenginleştirmeye elverişli bir alanın haberleriyle ilgilenin.
- Sohbetleriniz arasında başkalarını eleştirenlerin oyununa katılma eğilimi gösteriyor musunuz? Eğer öyleyse, sizi ne daha iyi ne daha üretken yapan kötülükle beyninizin yıkanmaması için, konuşmayı başka yöne çekmeye çalışın.
- Sohbetleriniz arasında, insanların en iyi özelliklerini geliştirmeleri için onlara yardım ediyor musunuz? Şayet bunu yapamıyorsanız, başkalarının size ayna görevi gördüğünü unutmayın. Onlara sunduğunuz her yardım ve minnettarlık size geri döner.